ဥပဒေ ကဆီုဝ်ဘည်လည်က‌ေႎ လည်ကဇိူရ်ႈနောႈ ခနားခြိူဝ်းတိုအီး ကဆီုဝ်ကုင်လှံင်တောန်ကဒါႇ

What is International humanitarian law ?

ဥပဒေ ကဆီုဝ်ဘည်လည်က‌ေႎ လည်ကဇိူရ်ႈနောႈ ခနားခြိူဝ်းတိုအီး ကဆီုဝ်ကုင်လှံင်တောန်ကဒါႇ (IHL)နီန် အ်ုန်မိုႈ ခေါပ်ပြာႇခေါပ်ဒံန် ဘည်ရေဲန်ဘည်ရည်း ကနာည်ကဲအီတောပ်ခေဲင်ပဋိပက္ခ ဘားလာက်နာက် အ်ုန်မိုႈပွံတ် ပ်ုန်ဘ္လံက်ပ္လေႈ အမဒါင်းတိုပိုင်း ကုင်တောန်ကုင်ယာ့်။ အီဒီန်မိုႈ အူယာမ်နံင်ဒံန်ခြဲဒဲႈ ဂုင်သိက္ခာ ကာည်း 

အဆာက်တိုအီး။ အ်ုန်ဒံန်ခြဲဒဲႈ အီရဝ်အီဂါင် ကာည်း အ်ုန်အီအာဝ်တောပ် ခေဲင်ပ္လေါည်ကတီုက်ႎှီုန်း။ အ်ုန်အီကတီုက်ကပဴင် ခေဲင်တီုက်ႎှီုန်းဒီန် ကာည်း အီရဝ်အီဂါင် ပါ်ဒိုႇဒိုည်ႇ ဘ်ုပ်တိူဝ်ႈကနေဲႈ ဒါတောပ်ဘည်မိုႈ IHL ယာ့်။

Main Rules

1.အာဝ်ဘိူန်း ပ္လေဲဝ်လှဲဝ်ႏတီုက်ႎှီုန်း အီရဝ်အီဂါင်၊ ပ‌စေးဥစ္စာဂြိုဂြါမ် အီရဝ်အီဂါင် ဆာ်အာဝ်မိုႈ ရဝ်ဂါင်ဂြိုဒူး အီရဝ်အီဂါင်ဂဲ။
 
2.ဘည်ကယေင်ပ်ုန်ကကာမ်း ခေဲင်တီုက်ႎှီုန်းဒီန် ဂြိုဂြါမ်ကာည်း အီရဝ်အီဂါင် က်ုန်နံင်လူလှဲဝ်ႏ လှိူဝ်းဒါႇ ပ်ုန်ကကာမ်အယ်ကဲဒီန် တီုက်ႎှီုန်းနဲမှောမာ် အာဝ်ဘိူန်းဇူႈဒေရေဲန်။
 
3.အာည်ႇဇူႈတီုက်ႎှီုန်း ကာည်း ခေဲင်တီုက်နာန်းဒီန် လိုဇေဝ်းရဲန်အူန်း ဘည်နံင်ဒံန်ခြဲဒဲႈ တအီရဝ်အီဂါင်ဂဲ။
4.အာဝ်ဘိူန်းဒါ ဂြိုခြီုင်လာက်နာက် ပ်ုန်ဒံန်ခြဲအူန်း အာဝ်ဘိူန်းတောပ် ရဒေင်အီဆံင်ခံတ် တဥပ‌ဒေ ‌ခေဲင်တီုက်ႎှီုန်းဒီန်။
 
5.ဘ်ုပ်တိူဝ်ႈကနေဲႈ ကဲအီဂေါည်ခေဲင်ကဘေဲမ်ဂဲဒီန် ဘ်ုပ်တိူရ်ႈမေန်းကဲမိုႈ တိုအီးဘာည်းအီး။
 
6.အာဝ်ဘိူန်း နလူည်ႇနဘာည်းနပျံမ်းအီး ဒါရဒေင်အာဝ်တောပ် ဥပ‌ဒေ။
 
7.အာဝ်ဘိူန်းတောႇဒါ အီရဝ်အီဂါင် ဒဲႈကဲပဲန်ကာဘာ(Cover)အယ် ဆာ်အာဝ်မိုႈ ဒဲႈကဲပဲန်ဂြိုန်အယ်။
 
8.ကနာည်နံင်လောတ်ကဲတဖေး ဆာ်အာဝ်မိုႈ ကဆီုဝ်လံပ်တီုက်ႎှီုန်းဒီန် မိုႈပွံတ်အာဝ်ဘိူန်းႎဲႈအခည်း က်ုန်အာဝ်မိုႈဘည်ဒီန် အာဝ်ဘိူန်းနကထောက်ခ္လါည်း အီရဝ်အီဂါင်ဂဲ။
 
9.အာဝ်ဘိူန်းကဖါႇ အာဝ်ဘိူန်းဘြား ဂြိုအီး။
 
10.ဘ်ုပ်ခွါင်းဒဲႈတကဲ အီအာဝ်မိူဝ်ႈ ငါည်ဒဲႇငါည်ဒါင်း ကဇောည်ကထဲမ်တိူရ်ႈမေန်း ခြိူဝ်းတိုအီး ကနာည်ပ်ုန်လို အီရဝ်အီဂါင်ဂဲ။
ဥပဒေ ကဆီုဝ်ဘည်လည်က‌ေႎ လည်ကဇိူရ်ႈနောႈ ခနားခြိူဝ်းတိုအီး ကဆီုဝ်ကုင်လှံင်တောန်ကဒါႇ

What is International humanitarian law ?

ဥပဒေ ကဆီုဝ်ဘည်လည်က‌ေႎ လည်ကဇိူရ်ႈနောႈ ခနားခြိူဝ်းတိုအီး ကဆီုဝ်ကုင်လှံင်တောန်ကဒါႇ (IHL)နီန် အ်ုန်မိုႈ ခေါပ်ပြာႇခေါပ်ဒံန် ဘည်ရေဲန်ဘည်ရည်း ကနာည်ကဲအီတောပ်ခေဲင်ပဋိပက္ခ ဘားလာက်နာက် အ်ုန်မိုႈပွံတ် ပ်ုန်ဘ္လံက်ပ္လေႈ အမဒါင်းတိုပိုင်း ကုင်တောန်ကုင်ယာ့်။ အီဒီန်မိုႈ အူယာမ်နံင်ဒံန်ခြဲဒဲႈ ဂုင်သိက္ခာ ကာည်း အဆာက်တိုအီး။ အ်ုန်ဒံန်ခြဲဒဲႈ အီရဝ်အီဂါင် ကာည်း အ်ုန်အီအာဝ်တောပ် ခေဲင်ပ္လေါည်ကတီုက်ႎှီုန်း။ အ်ုန်အီကတီုက်ကပဴင် ခေဲင်တီုက်ႎှီုန်းဒီန် ကာည်း အီရဝ်အီဂါင် ပါ်ဒိုႇဒိုည်ႇ ဘ်ုပ်တိူဝ်ႈကနေဲႈ ဒါတောပ်ဘည်မိုႈ IHL ယာ့်။

Main Rules

  1. အာဝ်ဘိူန်း ပ္လေဲဝ်လှဲဝ်ႏတီုက်ႎှီုန်း အီရဝ်အီဂါင်၊ ပ‌စေးဥစ္စာဂြိုဂြါမ် အီရဝ်အီဂါင် ဆာ်အာဝ်မိုႈ ရဝ်ဂါင်ဂြိုဒူး အီရဝ်အီဂါင်ဂဲ။
  2. ဘည်ကယေင်ပ်ုန်ကကာမ်း ခေဲင်တီုက်ႎှီုန်းဒီန် ဂြိုဂြါမ်ကာည်း အီရဝ်အီဂါင် က်ုန်နံင်လူလှဲဝ်ႏ လှိူဝ်းဒါႇ ပ်ုန်ကကာမ်အယ်ကဲဒီန် တီုက်ႎှီုန်းနဲမှောမာ် အာဝ်ဘိူန်းဇူႈဒေရေဲန်။
  3. အာည်ႇဇူႈတီုက်ႎှီုန်း ကာည်း ခေဲင်တီုက်နာန်းဒီန် လိုဇေဝ်းရဲန်အူန်း ဘည်နံင်ဒံန်ခြဲဒဲႈ တအီရဝ်အီဂါင်ဂဲ။
  4. အာဝ်ဘိူန်းဒါ ဂြိုခြီုင်လာက်နာက် ပ်ုန်ဒံန်ခြဲအူန်း အာဝ်ဘိူန်းတောပ် ရဒေင်အီဆံင်ခံတ် တဥပ‌ဒေ ‌ခေဲင်တီုက်ႎှီုန်းဒီန်။
  5. ဘ်ုပ်တိူဝ်ႈကနေဲႈ ကဲအီဂေါည်ခေဲင်ကဘေဲမ်ဂဲဒီန် ဘ်ုပ်တိူရ်ႈမေန်းကဲမိုႈ တိုအီးဘာည်းအီး။
  6. အာဝ်ဘိူန်း နလူည်ႇနဘာည်းနပျံမ်းအီး ဒါရဒေင်အာဝ်တောပ် ဥပ‌ဒေ။
  7. အာဝ်ဘိူန်းတောႇဒါ အီရဝ်အီဂါင် ဒဲႈကဲပဲန်ကာဘာ(Cover)အယ် ဆာ်အာဝ်မိုႈ ဒဲႈကဲပဲန်ဂြိုန်အယ်။
  8. ကနာည်နံင်လောတ်ကဲတဖေး ဆာ်အာဝ်မိုႈ ကဆီုဝ်လံပ်တီုက်ႎှီုန်းဒီန် မိုႈပွံတ်အာဝ်ဘိူန်းႎဲႈအခည်း က်ုန်အာဝ်မိုႈဘည်ဒီန် အာဝ်ဘိူန်းနကထောက်ခ္လါည်း အီရဝ်အီဂါင်ဂဲ။
  9. အာဝ်ဘိူန်းကဖါႇ အာဝ်ဘိူန်းဘြား ဂြိုအီး။
  10. ဘ်ုပ်ခွါင်းဒဲႈတကဲ အီအာဝ်မိူဝ်ႈ ငါည်ဒဲႇငါည်ဒါင်း ကဇောည်ကထဲမ်တိူရ်ႈမေန်း ခြိူဝ်းတိုအီး ကနာည်ပ်ုန်လို အီရဝ်အီဂါင်ဂဲ။

Learn with Principles of Humanity

ခေဲင်ပဋိပက္ခ မောနံင်ဘာည်းဒံန်ခြဲဒဲႈ အီရဝ်အီဂါင် မည်းနံပ်လာ့်? စာမ်းတိူရ်ႈခံင် ပိင်ငျာနံပ်မည်း

Related documentation

The logic of IHL

07/06/2022

15 key rules for fightes in internal armed conflict

07/06/2022

21 messages

07/06/2022

Load more